Konkurs na koncepcję nowej siedziby Ursynoteki przy ulicy Bacewiczówny

Fragment opisu konkursowego:

PAŁACE: ANDRZEJA MORSZTYNA, KRÓLÓW SASKICH, PAŁAC BRÜHLA ŚWIADKAMI HISTORII. TRWAŁE WŁĄCZENIE XVII, XVIII I XIX WIECZNYCH ZACHOWANYCH, OSŁONIĘTYCH PIWNIC I FUNDAMENTÓW DO UKŁADU FUNKCJONALNEGO ODBUDOWANYCH GMACHÓW, JAKO PAMIĘCI PRZESTRZENI I CZĘŚCI „GENIUS LOCI” MIEJSCA.

Rozumiemy tę odbudowę jako materialne przywołanie Narodowi Polskiemu i Państwu Polskiemu przestrzeni pamięci trzech wieków historii Polski, wieków świetności, trudnych czasów Sejmu Czteroletniego i Konstytucji 3-go Maja, odzyskania Niepodległości, zwycięskiej wojny Polski z bolszewikami 1920r., tragedii II-giej wojny światowej z jej skutkami oraz dzisiejszego renesansu Rzeczypospolitej.

Pamięć przestrzeni odbudowanych gmachów stanie się na nowo przestrzenią pamięci Polski i Polaków. Pomiędzy dostępnymi dla publiczności piwnicami Pałacu Morsztyna i Pałacu Saskiego organizujemy foyer oraz przestrzenie powitania użytkowników. Z parkingu podziemnego wschodniego wchodzi się do Pałacu Saskiego poprzez podziemne foyer oświetlone zenitalnie, znajdujące się pomiędzy piwnicami północnego skrzydła i piwnicami południowego skrzydła Pałacu Saskiego. Dalej, z tego foyer dolnego poprzez schody i windy, w kontakcie wzrokowym z archeologicznie oraz użytkowo eksponowanymi piwnicami łączymy się z foyers i holami wejściowymi Instytucji Kultury i Edukacji społecznie użytecznych, usytuowanych w południowym skrzydle Pałacu Saskiego oraz holami wejściowymi Biur Senatu i Straży Marszałkowskiej umieszczonymi w północnym skrzydle Pałacu Saskiego.

Ściany oddzielające pomiędzy parkingiem wschodnim a foyer dolnym oraz piwnicami skrzydła północnego i południowego Pałacu Saskiego są zrealizowane jako ściany szklane, przezierne na całej długości piwnic, foyer i parkingu; i jako takie pozwalają na ciągły wzajemny kontakt wzrokowy między tymi przestrzeniami oświetlonymi dodatkowo zenitalnym, naturalnym światłem przez przeszkloną fragmentami część podłogi placu. W ten sposób mimo, że położone w części podziemnej, zaprojektowane pod częścią zachodnią Placu Piłsudskiego, centralnie położone foyer jest prześwietlone światłem dziennym. Tworzone jest minimalistyczną architekturą i współczesną narracją architektoniczną. Pozwala na perfekcyjną orientację gościa i widza, łącząc funkcjonalnie odbudowane skrzydła północne i południowe Pałacu Saskiego w jedną logicznie funkcjonującą całość, a przy tym nie narusza odtworzonego historycznego układu budynków.

Piwnice północnego i południowego skrzydła Pałacu Saskiego są dostępne z tego centralnego foyer jako historyczno – archeologiczne przestrzenie naturalnych, swoistych wystaw stałych. Ewentualny sposób ich użytkowania pozostaje naturalnie do określenia przez Inwestora. Udostępnienie historycznych piwnic jest jedną ze swoistych atrakcji projektu. Dlatego też, między innymi projekt nasz przewidująco zapewnia techniczną obsługę tych przestrzeni stosowną wentylacje z klimatyzacją, oświetleniem, instalacjami zasilania oraz z instalacjami teletechnicznymi, w tym ppoż, nagłośnieniem, okablowaniem strukturalnym i kontrolą dostępu. Rozumiemy, że ewentualne ulokowanie danego program funkcjonalno – użytkowego w odsłoniętych piwnicach skrzydła północnego i południowego Pałacu Saskiego w scenografii autentycznej architektury archeologicznej byłoby przedmiotem odrębnej starannej pracy zespołowej z udziałem konserwatorów zabytków i archeologów.

Poszukiwana jest w naszym projekcie dodana wartość kulturowa łącząca emocje z poznawania artefaktów archeologicznych z emocjami tematycznej przestrzeni użytkowej. Przewiduje się, w tej innowacyjnej współczesnej przestrzeni funkcjonalnej – archeologicznej, możliwość oddziaływania programowego na widza we wszystkich dostępnych obszarach: wizualnym w tym scenariuszy świetlnych, dźwiękowym – słuchowym i zapachowym – olfaktorycznym.

Przewidujemy, że częścią programu użytkowego części podziemnej zespołu będzie kontakt stały lub sekwencyjny, podporządkowany scenariuszowi funkcjonalnemu, z żywym otoczeniem świata zewnętrznego, uzyskany poprzez szklane stropy i szklany dach piwnic stanowiących posadzkę zachodniego gabinetu Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego i jednocześnie przedpola Grobu Nieznanego Żołnierza. Z kolei relatywnie mała powierzchniowo część piwnic, odpowiednio: skrzydła północnego i południowego Pałacu zorganizowana jest jako hole wejściowe dostępne z centralnego podziemnego foyer i łączące odpowiednio: poziom piwnic i foyer z holami wejściowymi Instytucji Kultury i Edukacji (…) usytuowanymi na parterze i holem wejściowym parteru Biur Senatu i Straży Marszałkowskiej Senatu.

Wejścia główne do Instytucji Edukacji i Kultury, w tym Sali Wielofunkcyjnej i Sali Wystawowej (w skrzydle południowym Pałacu Saskiego) oraz do Biur Senatu (w skrzydle północnym Pałacu Saskiego) są oczywiście zaprojektowane także na poziomie terenu od strony Placu Piłsudskiego.

Przewidujemy możliwość budowy podwójnej murowano – płytowej demontowalnej podłogi technicznej o stosownych prześwicie i wysokości użytkowej urządzonej między nowymi fundamentami pod odkrytymi murami piwnicznymi, a pozwalającej na poprowadzenie zarówno kanałów nawiewnych i wywiewnych, jak i okablowania zasilania energetycznego, okablowania teletechnicznego, ppoż z okablowaniem strukturalnym włącznie. Taka konfiguracja przestrzeni technicznych i technologicznych pozwoliłaby na zmienne w czasie instalowanie i lub zmiany stosownie do zmieniających się w czasie funkcji użytkowych, re-instalowanie systemów klimatyzacji, zasilania i teletechnicznych, ich konserwację i stałą konieczną rozbudowę.

Natomiast stały, wizualny kontakt foyers i przestrzeni funkcjonalno – użytkowych umieszczonych w archeologicznych piwnicach Pałacu Saskiego i Pałacu Morsztyna, dominujących powyżej z Grobem Nieznanego Żołnierza oraz dwoma symetrycznymi doń ryzalitami kolumnady Pałacu Saskiego widzianych w monumentalnej, z dolnego horyzontu, perspektywie buduje ważne, także symboliczne emocje na styku historii z teraźniejszością.

Miasto Stołeczne Warszawa – Dzielnica Ursynów ogłosiła konkurs architektoniczny na opracowanie koncepcji nowego budynku Biblioteki Publicznej im. Juliana Ursyna Niemcewicza przy ul. Bacewiczówny, obejmujący zagospodarowanie terenu oraz projekt drogi dojazdowej, 8 lipca 2025 r.. Wniosków o dopuszczenie do udziału w konkursie wpłynęło 41, z czego 11 zostało odrzuconych z przyczyn formalnych. 30 uczestników otrzymało zaproszenie do Konkursu, a 13 prac wybranych zostało do oceny. Jury po długich i burzliwych obradach wytypowało trzy nagrody oraz przyznało jedno wyróżnienie.  

AMC zdobyło II miejsce. Poniżej przytaczamy pełne uzasadnienie Jury dotyczące wyboru naszej pracy:

Jury przyznało pracy nr 847135 II nagrodę, doceniając oryginalną, rzeźbiarską koncepcję architektoniczną, której odważne decyzje projektowe nadają budynkowi wyrazisty i unikatowy charakter, wyróżniający go na tle pozostałych prac konkursowych.
Projekt w syntetyczny i czytelny sposób łączy trzy kluczowe funkcje – literacką, widowiskową i administracyjną. Otwarta, transparentna przestrzeń parteru, podkreślona szerokimi przeszkleniami, tworzy zapraszającą strefę wejściową sprzyjającą kontaktowi z książką, spotkaniom oraz cichej pracy.
Na uznanie zasługuje pomysł ogrodów tematycznych, rozmieszczonych zarówno na poziomie terenu, jak i na dachu. Zewnętrzna rampa okalająca budynek zapewnia do nich atrakcyjny, w pełni dostępny ciąg spacerowy i wzbogaca relację obiektu z otaczającą zielenią.
Jury wysoko oceniło rozbudowany system dostępności, obejmujący sekwencje ramp i pochylni łączących wszystkie kondygnacje. Tworzą one model komunikacji zapewniający płynne poruszanie się użytkowników o różnej mobilności .
Doceniono także elastyczność funkcjonalną i dojrzałość technologiczną, w tym wielofunkcyjną salę widowiskową z bogatym wyposażeniem scenicznym, zaawansowane systemy BMS oraz energooszczędne rozwiązania oświetleniowe i sterujące, logicznie i spójnie zintegrowane z całością koncepcji.

Projekt stanowi, konsekwentnie opracowaną propozycję architektoniczną, łączącą kulturę formy, wysoki poziom dostępności oraz szeroki zakres funkcjonalności. W opinii Sądu Konkursowego to jedna z najbardziej wizjonerskich prac zgłoszonych do konkursu, a jej wyrazista forma ma potencjał, by stać się nową ikoną Ursynowa.

Jednocześnie Sąd Konkursowy zwraca uwagę, że tak rozbudowana i złożona struktura obiektu może rodzić istotne wyzwania ekonomiczne – zarówno na etapie realizacji, jak i późniejszej eksploatacji. Projekt, mimo wysokiej wartości koncepcyjnej, wymagałby w dalszych etapach szczegółowej analizy kosztowej i optymalizacji rozwiązań technicznych, co mogłoby wymusić znaczące modyfikacje – a tym samym w sposób zasadniczy zmienić jego obecny wygląd oraz kluczowe parametry.

>>LINK DO STRONY KONKURSU<<